Bác sĩ Trường Dược Sài Gòn chia sẻ về bệnh bí tiểu sau sinh

Bí tiểu sau sinh là tình trạng rối loạn đường tiểu, mắc đi tiểu nhưng không thể đi được ở sản phụ sau khi sinh. Tuy không nguy hiểm nhưng nó gây ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt hàng ngày

• Tiêm Vacxin phòng bệnh viêm tai giữa cho trẻ cần lưu ý gì?


• Nguyên nhân dẫn tới tình trạng đau nhói sau lưng bên trái sau tim

Nguyên nhân gây bí tiểu sau sinh

Theo bác sĩ Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn, bí tiểu sau sinh là một trong những biến chứng thường gặp, đặc biệt là khi sinh bị ngã âm đạo. Đây là tình trạng rối loạn đường tiểu gây ra chứng mắc đi tiểu nhưng không thể đi được, cầu bàng quang căng tức khi tắm. Hiện nay có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng bí tiểu sau sinh, dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến:

• Trong quá trình chuyển dạ, ngôi thai xuống thấp, đầu thai nhi đè vào cổ bàng quang hoặc là niệu đạo gây ứ đọng nước tiểu làm bàng quang căng giản. Nếu giãn quá nhiều sẽ làm mất trương lực, gây co thắt cơ cổ bàng quang.


• Sau khi sinh phải cắt khâu tầng sinh môn, chỗ khâu bị sưng nề khiến việc đi tiểu dễ tác động vào vết thương gây đau, đồng thời làm hạn chế phản xạ co bóp lớp cơ ở đường tiểu, khiến việc đi tiểu trở nên khó khăn hơn.


• Quá trình sinh nở diễn ra quá lâu, thai nhì đè ép lên bàng quang gây phù thũng bàng quang, đường tiểu làm cản trở việc đi tiểu.


• Sau khi sinh, bàng quang trở nên không nhạy cảm với kích thích khi nước tiểu đầy gây bí tiểu


• Bị nhiễm trùng đường tiết niệu hoặc nhiễm trùng ống tiểu cũng là nguyên nhân phổ biến gây ra bí tiểu sau sinh.


• Bí tiểu sau sinh xảy ra với những trường hợp mổ để có thể do tác dụng phụ của thuốc gây mê gây tể tủy sống, thần kinh quá lo lắng, tổn thương do thủ thuật thô bạo, dập bàng quang gây bí tiểu.

Triệu chứng thường gặp của bệnh bí tiểu sau sinh

Sau khi sinh, nếu sản phụ có các biểu hiện dưới đây thì rất có thể đã mắc chứng bí tiểu sau sinh, lúc này cần đến bệnh viện để kiểm tra và có phương pháp điều trị phù hợp:

• Sau khi sinh khoảng 3 – 4 giờ trở đi, sản phụ có cảm giác mắc đi tiểu nhưng không đi được.


• Khám lâm sàng thấy bụng mềm, vùng dưới rốn ngoài khối cầu an toàn xuất hiện một khối cầu khác đó là cầu bàng quang, ấn vào cảm giác căng tức.


• Sau khi được hướng dẫn tập đi tiểu nhưng sản phụ không tự đi tiểu được, cảm giác ngày càng căng tức và khó chịu.

Phương pháp áp dụng để điều trị bệnh bí tiểu sau sinh

Điều trị bí tiểu sau sinh theo Tây Y

Điều trị bí tiểu sau sinh bằng Tây y: Phương pháp điều trị bí tiểu sau khi sinh trong y học hiện đại thường tuân thủ theo 4 nguyên tắc sau:

• Tập đi tiểu để tạo lại phẩn xạ khi đi tiểu.


• Dùng kháng sinh chống nhiễm trùng.


• Dùng kháng viêm chống phù nề chèn ép lên cỗ bàng quang.


• Hỗ trợ trương lực bàng quang giúp khả năng co bóp bàng quang trở lại như bình thường.

Tập đi tiểu để tạo lại phản xạ khi đi tiểu và thông tiểu: Dội nước ấm vùng âm hộ, vận động sớm sau khi sinh và tập đi tiểu tự nhiên Nếu sau khi thực hiện phương pháp trên nhưng không hiệu quả, bác sĩ sẽ tiến hành đặt sonde tiểu và lưu trong 24 giờ. Tập bàng quang:

• Đặt sonde tiểu giữ lại và tháo kẹp mỗi 3 – 4 giờ/lần, tạo lại phản xạ đi tiểu, khi tháo kẹp người mẹ phải tập rặn tiểu qua sonde.


• Trước khi rút sonde tiểu, kẹp sonde tiểu 4 giờ, chờ cảm giác mót tiểu, cho người mẹ rặn tiểu qua sonde, nếu tiểu được qua sonde thì mới rút sonde.

Dùng kháng sinh chống nhiễm trùng: Bác sĩ sẽ tiến hành kê đơn thuốc điều trị bí tiểu sau khi sinh nếu sau khi áp dụng tất cả những phương pháp điều trị trên nhưng không mang lại kết quả:

• Prostigmine 0,5 mg (Tiêm bắp mỗi ngày)


• Domitazol 2 viên x 2 lần uống trong 5 ngày


• Xatral SR 5 mg 01 viên x 2 lần uống trong 5 ngày


• Ngoài ra, có thể kết hợp các thuốc vitamin B1, B6, B12 nhằm tăng cường sức khỏe.

Điều trị bí tiểu sau sinh theo Đông Y

Theo bác sĩ Y học cổ truyền Sài Gòn, trong trường hợp bí tiểu sau sinh do cơ năng thì có thể điều trị bằng cách xoa bóp bấm huyệt, phương pháp này được tiến hành như sau:

Bước 1: Cho sản phụ nằm trên giường với tư thế thoải mái, toàn thân thả lỏng và thư giãn, giữ cho tinh thần bình tĩnh. Dùng dầu nóng xoa lên vùng bụng. Dùng hai tay massage vùng bụng dưới theo chiều kim đồng hồ, mỗi lần thực hiện 50 vòng. Tiếp đến dùng ngón tay cái miết dọc trục giữa từ rốn xuống điểm giữa bờ xương mu thêm 30 lần.

Bước 2: Dùng ngón tay cái hoặc ngón tay giữa bấm các huyệt Khí hải, Quan nguyên và Thúc cốt, theo trình tự mỗi huyệt khoảng nửa phút.

Bước 3: Dùng hai ngón tay cái ấn đồng thơi hai huyệt Túc tam lý trong vòng 1 phút.

Bước 4: Dùng hai ngón tay cái day ấn đồng thời cả hai huyệt Âm lăng tuyền trong nửa phút.

Bước 5: Dùng hai ngón tay cái day ấn đồng thời cả hai huyệt Tam âm giao trong 1 phút.