Đau dạ dày là một trong những bệnh lý tiêu hóa thường gặp nhất hiện nay. Nếu không được điều trị và theo dõi đúng cách, bệnh có thể kéo dài dai dẳng, dễ tái phát và dẫn đến những biến chứng nguy hiểm.
Nội dung chính
Đau dạ dày là một trong những bệnh lý tiêu hóa thường gặp nhất hiện nay. Người mắc có thể xuất hiện nhiều triệu chứng khác nhau như đau rát vùng thượng vị, ợ hơi, ợ chua, nóng rát, khó tiêu, buồn nôn hoặc đầy hơi sau ăn. Nếu không được điều trị và theo dõi đúng cách, bệnh có thể kéo dài dai dẳng, dễ tái phát và dẫn đến những biến chứng nguy hiểm.
Trong thực tế lâm sàng, việc đánh giá nguyên nhân gây bệnh và lựa chọn phác đồ điều trị phù hợp đòi hỏi nhân viên y tế có nền tảng kiến thức vững vàng về sinh lý tiêu hóa, dược lý và phân tích triệu chứng. Đây cũng là lý do chương trình đào tạo ngành Cao đẳng Y sĩ đa khoa tại Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn chú trọng rèn luyện cho sinh viên khả năng chẩn đoán, đánh giá bệnh cảnh, chỉ định thuốc hợp lý và hướng dẫn thay đổi lối sống cho người bệnh.
Thông thường, đau dạ dày xuất hiện với các dấu hiệu:
· Đau vùng thượng vị phía trên rốn, đau âm ỉ hoặc bỏng rát
· Ợ hơi, ợ chua, nóng rát lan lên ngực, nhất là khi ăn no hoặc đói
· Cảm giác đầy bụng, bụng sôi, khó tiêu
· Buồn nôn, chán ăn hoặc mất hứng thú với thức ăn
· Có thể sụt cân hoặc rối loạn giấc ngủ do đau âm ỉ kéo dài
Khi tình trạng đau dạ dày chuyển sang giai đoạn nặng, người bệnh có thể xuất hiện các dấu hiệu nguy hiểm như nôn ra máu, đi ngoài phân đen đặc như bã cà phê hoặc những cơn đau bụng dữ dội kèm theo mệt lả. Đây đều là biểu hiện điển hình của xuất huyết tiêu hóa – biến chứng nghiêm trọng cần được cấp cứu và xử trí kịp thời. Do đó, việc theo dõi sát triệu chứng và phát hiện sớm những bất thường có ý nghĩa quan trọng trong tiên lượng và hiệu quả điều trị.
Theo bác sĩ, giảng viên Y sĩ đa khoa Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn cho biết những nguyên nhân thường gặp gây đau dạ dày gồm:
Nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori (HP)
HP là nguyên nhân hàng đầu gây viêm loét dạ dày – tá tràng. Nếu không điều trị dứt điểm, vi khuẩn có thể tiến triển thành loét xuất huyết, thậm chí biến chứng ung thư dạ dày.
Stress, căng thẳng kéo dài
Áp lực công việc, mất ngủ, lo âu khiến dạ dày tăng tiết acid và giảm khả năng bảo vệ niêm mạc, từ đó gây kích ứng và tổn thương.
Lạm dụng thuốc giảm đau, kháng viêm
Nhóm NSAIDs, Aspirin khi dùng lâu dài có thể bào mòn lớp niêm mạc, phá vỡ cơ chế bảo vệ tự nhiên của dạ dày và hình thành vết loét.
Thói quen ăn uống thiếu khoa học
Các yếu tố góp phần kích hoạt bệnh ngày càng nghiêm trọng hơn:
· Ăn uống thất thường
· Vừa ăn vừa làm việc, căng thẳng
· Dùng nhiều rượu bia, cà phê, nước có gas
· Ăn nhiều đồ cay nóng hoặc quá chua
Kiểm soát tốt những yếu tố nguy cơ này không chỉ giảm triệu chứng mà còn giúp bệnh nhân phục hồi nhanh hơn.
Điều trị đau dạ dày cần chú trọng hai nhóm chính: dùng thuốc theo chỉ định và thay đổi lối sống, chế độ sinh hoạt. Theo thông tin Thư viện Y Dược Sài Gòn, khi điều trị đau dạ dày, bác sĩ thường kết hợp sử dụng thuốc và thay đổi thói quen sinh hoạt. Các nhóm thuốc phổ biến gồm thuốc ức chế bơm proton, thuốc kháng H₂, thuốc trung hòa acid, thuốc chống co thắt và một số thuốc hỗ trợ giúp tăng nhu động tiêu hóa và bảo vệ niêm mạc. Trường hợp nhiễm HP sẽ được chỉ định phác đồ phối hợp PPI và kháng sinh trong 2–4 tuần. Song song với đó, người bệnh cần điều chỉnh lối sống như ăn uống điều độ, hạn chế rượu bia và đồ cay, không lạm dụng NSAIDs, ngủ đủ giấc và tái khám khi triệu chứng kéo dài. Chỉ khi phối hợp cả điều trị thuốc và thay đổi sinh hoạt, người bệnh mới đạt được kết quả bền vững.
Đau dạ dày là bệnh lý phổ biến nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát tốt nếu người bệnh được chẩn đoán đúng và tuân thủ phác đồ điều trị khoa học. Việc kết hợp giữa dùng thuốc hợp lý, thay đổi chế độ ăn uống, sinh hoạt và theo dõi sát triệu chứng sẽ giúp cải thiện sức khỏe tiêu hóa và ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm.