Thiên niên kiện là một trong những cây thuốc nằm trong ‘sách gối đầu’ trị bệnh xương khớp. Ngoài ra, loại thảo dược này còn có tác dụng chữa đau bụng kinh, trị dị ứng, mẩn ngứa rất hiệu quả.
Nội dung chính
Hình ảnh thiên niên kiện trong tự nhiên
Thiên niên kiện là cây gì?
Thiên niên kiện là loại cây thảo dược sống lâu năm, gồm có thân rễ và củ. Lá của loại cây này mọc từ thân rễ, phiến lá sáng bóng, dài 30 cm. Hàng năm, vào mỗi tháng 4-6 cây sẽ ra hoa, tháng 8-10 sẽ ra quả, quả thuôn mọng và chứa nhiều hạt có rạch.
Trong dân gian, thiên niên kiện còn được biết đến với cái tên cây sơn thục hay cây bao kim, tên tiếng anh là Homalomena occulta, thuộc họ Ráy Araceae.
Cây thiên niên kiện thường được phát hiện và tìm thấy ở vùng khí hậu nóng ẩm thuộc phía nam của Châu Á và vùng tây nam Thái Bình Dương. Loại cây này mọc chủ yếu ở các vùng trũng men các kênh rạch, nguồn nước hay ven núi thấp, sườn đồi.
Trong y học, thiên niên kiện được sử dụng rộng rãi trong điều trị các bệnh về đau nhức xương khớp, thoát vị đĩa đệm, thoái hóa cột sống hay các bệnh về tiêu hóa, ruột, dạ dày…
Trong dân gian, thiên niên kiện là thảo dược vị đắng, tính cay, mùi thơm, hơi ngọt có tác dụng rất tốt trong điều trị các bệnh phong hàn, tê thấp, bồi bổ gân cốt, co quắp chân tay, đau nhức xương khớp…
Theo Bác sĩ Y học cổ truyền Sài Gòn, cây thiên niên kiện được dùng làm thuốc chữa thoát vị đĩa đệm, chữa bệnh thoái hóa cột sống, cách trị thoái hóa đốt sống cổ, chữa bệnh gai cột sống, cách chữa đau thần kinh tọa, chữa bệnh thoái hóa khớp, cách trị viêm khớp. Ngoài ra, thiện niên kiện còn có tác dụng với tình trạng đau dạ dày, đau bụng kinh và trừ sâu hiệu quả.
Trong Tây Y, rễ của thiên niên kiện có chứa tinh dầu màu vàng, mùi thơm dịu nhẹ với thành phần là các chất như este, I-linalol, terpineol, sabinen, limonen, a-terpinen, acetaldehyt, aldehyd propionic…được dùng làm hương liệu, nguyên liệu trong điều chế nước hoa.
Đối tượng thường sử dụng thiên niên kiện
+ Người già bị đau nhức xương khớp.
+ Người mắc bệnh phong tê thấp: Đau khớp gối, đau cổ vai gáy, tê bì chân tay, đau lưng dưới…
+ Người bệnh bị gai cột sống, thoái hóa cột sống.
+ Bệnh nhân bị các bệnh về hệ tiêu hóa: viêm dạ dày, đau dạ dày, viêm ruột…
Các bài thuốc chữa bệnh từ thiên niên kiện
Theo Bác sĩ Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn, để sử dụng cây thiên niên kiện để làm các bài thuốc chữa bệnh, mọi người hãy thực hiện theo các phương pháp dưới đây:
Bài thuốc trị phong thấp, đau nhức xương khớp
Bài thuốc 1: Đem 10 gram thiên niên kiện, ngưu tất cùng 20gram mộc qua, hay thiêm đi rửa sạch, phơi ráo nước rồi sắc với 400ml nước đến khi còn 200ml nước thuốc thì bỏ ra bát uống làm 2 lần trong ngày.
Bài thuốc 2: Chuẩn bị 10g thiên niên kiện, ngải cứu, thương nhĩ tử, 40g rễ cỏ xước, 20g hy thiêm, phục linh. Sau đó đem tất cả nguyên liệu vào nồi sắc với 1 lít nước đến khi cạn còn ⅔ thì tắt bếp rồi chia thành 3 uống trước mỗi bữa ăn.
Bài thuốc 3: Thiên niên kiện 10g, cốt toái bổ 10g, bạch chỉ 8g. Đem nguyên liệu đi rửa sạch, sắc với 3 bát nước trắng đến khi còn khoảng 2 bát thì tắt bếp cho ra sử dụng thành 2 lần/ngày.
Chữa đau bụng kinh
Mỗi khi đến kỳ kinh nguyệt hàng tháng, các chị em lại phải chịu nỗi đau đớn cực khổ vì đau bụng kinh. Để giảm thiểu các triệu chứng đau, các chị em có thể sử dụng thiên niên kiện làm bài thuốc theo hướng dẫn dưới đây:
Thực hiện: Thiên niên kiện, rễ bưởi, rễ cây sim rừng, rễ cây bướm bạc mỗi vị 10g. Đem tất cả nguyên vật liệu đi rửa sạch, cắt thành phần nhỏ, cho vào nồi sắc thành nước uống hàng ngày đến khi hết đau bụng kinh.
Cây thiên niên kiện chữa dị ứng, mẩn ngứa
Mọi người có thể sử dụng thiên niên kiện làm bài thuốc chữa mẩn ngứa, dị ứng rất hiệu quả với 10 gram cây khô, gừng tươi đem sắc lấy nước để uống. Có thể dùng bã thuốc để bôi lên khu vực bị mẩn ngứa sẽ mang lại kết quả điều trị tối ưu.
Bài thuốc ngâm rượu
Chuẩn bị: 1 Kg củ thiên niên kiện, 100 gram cây kỷ tử, ngưu tất, hổ cốt các vị, 2 lít rượu trắng (nồng độ trên 40), 1 bình sạch.
Thực hiện:
+ Đem tất cả thảo dược đi rửa sạch, để ráo nước.
+ Thái nhỏ nguyên liệu rồi đem phơi khô khoảng 2 ngày.
+ Sau khi phơi khô đem sao vàng rồi hạ thổ.
+ Rửa sạch lại với nước cho hết bụi bẩn.
+ Cho tất cả nguyên liệu vào bình ngâm với 2 lít rượu trắng trong vòng 1 tháng.
+ Mỗi ngày bỏ ra 1 – 2 chén rượu uống trong mỗi bữa ăn để giúp hỗ trợ điều trị bệnh tốt nhất.
Lưu ý: Khi sử dụng thiên niên kiện ngâm rượu không sử dụng quá nhiều củ vì sẽ dẫn tới tình trạng ngộ độc.
Tuyển sinh lớp Y sĩ Y học Cổ truyền Sài Gòn
Nếu bạn có nhu cầu học Y sĩ Y học cổ truyền. Hãy liên hệ Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn địa chỉ số 215 D+E Nơ Trang Long – Quận Bình Thạnh - Thành Phố Hồ Chí Minh.
☎ Hotline: 07.6981.6981 - 09.6881.6981. Zalo tư vấn: 09.6881.6981