Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD) là một trong những bệnh lý hô hấp phổ biến và nguy hiểm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh. Việc điều trị bệnh COPD không chỉ nhằm kiểm soát triệu chứng mà còn cải thiện chức năng phổi, ngăn ngừa biến chứng và nâng cao chất lượng cuộc sống.
Nội dung chính
Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính chủ yếu do thói quen hút thuốc lá lâu năm hoặc tiếp xúc với các chất gây kích ứng phổi như bụi, hóa chất độc hại và ô nhiễm không khí. Ngoài ra, yếu tố di truyền và nhiễm trùng hô hấp tái diễn cũng là nguyên nhân làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
Theo giảng viên Cao đẳng Dược Tp. Hồ Chí Minh cho biết, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD) chủ yếu xảy ra do các yếu tố nguy cơ sau:
Hút thuốc lá: Đây là nguyên nhân chính gây ra COPD. Khói thuốc lá chứa hàng nghìn chất độc hại làm tổn thương niêm mạc phổi, gây viêm nhiễm và làm hẹp đường thở.
Ô nhiễm môi trường: Tiếp xúc lâu dài với các chất ô nhiễm không khí, khói bụi công nghiệp, khói than, và hóa chất độc hại có thể làm tổn thương hệ hô hấp.
Nhiễm trùng hô hấp tái diễn: Các bệnh nhiễm khuẩn đường hô hấp, đặc biệt là trong thời thơ ấu, làm tăng nguy cơ mắc COPD khi trưởng thành.
Di truyền: Một số người có yếu tố di truyền liên quan đến thiếu hụt Alpha-1 antitrypsin (một loại protein bảo vệ phổi) có nguy cơ mắc COPD cao hơn.
Tiếp xúc nghề nghiệp: Công nhân làm việc trong môi trường có bụi, hóa chất (như mỏ than, nhà máy hóa chất) có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.
Yếu tố tuổi tác: Nguy cơ mắc bệnh tăng lên theo tuổi, đặc biệt ở những người trên 40 tuổi, do phổi dần suy giảm chức năng theo thời gian.
Hít phải khói bếp hoặc khói củi: Đốt nhiên liệu sinh khối (như củi, rơm rạ) trong nhà bếp không thông thoáng cũng là nguyên nhân gây ra COPD, đặc biệt ở các nước đang phát triển.
Bệnh COPD thường khởi phát âm thầm và diễn tiến chậm, với các triệu chứng điển hình như ho kéo dài, khạc đờm nhiều, khó thở, thở khò khè và cảm giác nặng ngực. Ở giai đoạn muộn, người bệnh có thể gặp khó khăn trong các hoạt động thường ngày và dễ mắc các bệnh nhiễm trùng hô hấp.
Các phương pháp điều trị bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính được giảng viên Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn chia sẻ như sau:
Điều trị bằng thuốc
Việc sử dụng thuốc giãn phế quản và thuốc kháng viêm là phương pháp điều trị chủ đạo giúp giảm triệu chứng khó thở và hạn chế tình trạng viêm nhiễm. Các thuốc giãn phế quản có thể là dạng hít hoặc uống, trong khi thuốc kháng viêm thường dùng corticosteroid để giảm viêm nhiễm đường thở.
Liệu pháp oxy
Khi chức năng hô hấp suy giảm nghiêm trọng, liệu pháp oxy được áp dụng để cung cấp lượng oxy cần thiết cho cơ thể, giúp cải thiện quá trình trao đổi khí và giảm tình trạng thiếu oxy máu.
Phục hồi chức năng hô hấp
Các bài tập hô hấp và vận động thể lực nhẹ nhàng giúp cải thiện sức bền của cơ hô hấp và nâng cao khả năng chịu đựng của phổi. Việc tập luyện cần được thực hiện dưới sự hướng dẫn của chuyên gia y tế để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
Điều chỉnh lối sống
Việc từ bỏ thuốc lá là yếu tố quan trọng nhất để ngăn ngừa bệnh tiến triển. Bên cạnh đó, chế độ dinh dưỡng hợp lý, tập thể dục nhẹ nhàng và giữ gìn vệ sinh đường hô hấp cũng đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát bệnh.
Theo dõi và quản lý bệnh
Người bệnh cần thường xuyên kiểm tra chức năng phổi, tái khám định kỳ để đánh giá hiệu quả điều trị và điều chỉnh liệu pháp kịp thời. Việc duy trì liên lạc với bác sĩ chuyên khoa là cần thiết để phát hiện và xử lý sớm các biến chứng nguy hiểm.
Điều trị bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính đòi hỏi sự kiên trì và tuân thủ đúng phác đồ điều trị từ bác sĩ chuyên khoa. Việc kết hợp giữa sử dụng thuốc, phục hồi chức năng và điều chỉnh lối sống sẽ giúp người bệnh kiểm soát triệu chứng, giảm thiểu biến chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống. Để đạt hiệu quả tốt nhất, người bệnh cần thực hiện đều đặn và theo dõi sức khỏe định kỳ.