Thư Viện Y Dược Sài Gòn

Dược sĩ nhà thuốc tư vấn tương tác Thuốc – Thức ăn – Đồ uống

Dược sĩ nhà thuốc Trường cao đẳng Dược Sài Gòn tư vấn hướng dẫn tương tác Thuốc – Thức ăn – Đồ uống giúp bạn tránh được tương tác thuốc và sử dụng thuốc đạt hiệu quả cao nhất.


Dược sĩ nhà thuốc tư vấn tương tác Thuốc – Thức ăn – Đồ uống

Thức ăn làm thay đổi hấp thu của thuốc

Uống thuốc lúc đói, thuốc chỉ giữ lại trong dạ dày khoảng 10 – 30 phút.


Uống thuốc vào lúc no, thuốc bị giữ lại trong dạ dày khoảng 1 - 4 giờ,


Do đó:


Những thuốc ít tan sẽ có thời gian để tan, khi xuống ruột sẽ được hấp thu nhanh hơn (penicilin V). Tuy nhiên, những thuốc dễ tạo phức với những thành phần của thức ăn sẽ bị giảm hấp thu (tetracyclin tạo phức với Ca và một số cation hoá trị 2 khác).


Các thuốc kém bền trong môi trường acid (ampicilin, erythromycin) nếu bị giữ lâu ở dạ dày sẽ bị phá huỷ nhiều.


Viên bao tan trong ruột sẽ bị vỡ (cần uống trước bữa ăn 0,5 - 1h hoặc sau bữa ăn 1 - 2 giờ)


Những thuốc dễ kích ứng đường tiêu hóa, nên uống vào lúc no.


Sự hấp thu c̣òn phụ thuộc vào dạng bào chế: aspirin viên nén uống sau khi ăn sẽ giảm hấp thu 50%, trong khi viên sủi bọt lại được hấp thu hoàn toàn.

Nước và đồ uống

Nước là đồ uống (dung môi) thích hợp nhất cho mọi loại thuốc vvì không xẩy ra tương kỵ khi ḥa tan thuốc.


-Nước là phương tiện để dẫn thuốc (dạng viên) vào dạ dày - ruột, làm tăng tan rã và ḥòa tan hoạt chất, giúp hấp thu dễ dàng. Vì vậy cần uống đủ nước (100 - 200 mL cho mỗi lần uống thuốc) để tránh đọng viên thuốc tại thực quản, có thể gây kích ứng, loét.


- Đặc biệt cần chú ý:


+ Uống nhiều nước trong quá tŕnh dùng thuốc (1,5 - 2 l/ ngày) để làm tăng tác dụng của thuốc (các loại thuốc tẩy), để làm tăng thải trừ và làm tan các dẫn xuất chuyển hóa của thuốc (sulfamid, cyclophosphamid).


+ Uống ít nước hơn b́nh thường để duy tŕ nồng độ thuốc cao trong ruột khi uống thuốc tẩy sán, tẩy giun (niclosamid, mebendazol).


+ Tránh dùng nước quả, nước khoáng base hoặc các loại nước ngọt đóng hộp có gas vì các loại nước này có thể làm hỏng thuốc hoặc gây hấp thu quá nhanh.

Sữa

Sữa chứa calci caseinat. Nhiều thuốc tạo phức với calci của sữa sẽ không được hấp thu (tetracyclin, lincomyc in, muối Fe...)


Những thuốc dễ tan trong lipid sẽ tan trong lipid của sữa chậm được hấp thu. Protein của sữa cũng gắn thuốc, làm cản trở hấp thu.


Sữa có pH khá cao nên làm giảm sự kích ứng dạ dày của các thuốc acid.



Sữa

Cà phê

- Hoạt chất cafein trong cà phê, nước chè làm tăng tác dụng của thuốc hạ sốt giảm đau aspirin, paracetamol; nhưng lại làm tăng tác dụng phụ như nhức đầu, tăng nhịp tim, tăng huyết áp ở những bệnh nhân đang dùng thuốc loại MAOI.


- Tanin trong chè gây tủa các thuốc có Fe hoặc al caloid


- Cafein cũng gây tủa aminazin, haloperidol, làm giảm hấp thu; nhưng lại làm tăng ḥòa tan ergotamin, làm dễ hấp thu.

Rượu Ethylic

Rượu có rất nhiều ảnh hưởng đến thần kinh trung ương, hệ tim mạch, sự hấp thu của đường tiêu hóa. Người nghiện rượu c̣n bị giảm protein huyết tương, suy giảm chức năng gan, nhưng lại gây cảm ứng enzym chuyển hóa thuốc của gan. Vì thế rượu có tương tác với rất nhiều thuốc và các tương tác này đều là bất lợi. Do đó khi đã dùng thuốc thì không uống rượu. Với người nghiện rượu cần phải dùng thuốc, thầy thuốc cần kiểm tra chức năng gan, t́nh trạng tâm thần... để chọn thuốc và dùng liều lượng thích hợp, trong thời gian dùng thuốc cũng phải ngừng uống rượu.


Trên đây là những chia sẻ của Dược sĩ nhà thuốc Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn bạn đọc có thể tham khảo.