Hội chứng ruột kích thích (rối loạn chức năng ruột hay rối loạn chức năng ống tiêu hóa) là một trong những bệnh lý đường ruột thường gặp nhất với tỷ lệ mắc bệnh từ 5%- 20% dân số ở nước ta.
Nội dung chính
Hội chứng ruột kích thích là gì?
Theo các Bác sĩ Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn, hội chứng ruột kích thích hay còn gọi là viêm đại tràng co thắt, rối loạn chức năng đại tràng… Đây là một rối loạn thường gặp có ảnh hưởng đến ruột già (đại tràng). Mặc dù có những dấu hiệu và triệu chứng khó chịu, hội chứng ruột kích thích không gây tổn thương vĩnh viễn đến ruột già.
Biểu hiện điển hình của hội chứng ruột kích thích
Đau bụng hoặc đau rút
Đau là triệu chứng chủ yếu của hội chứng ruột kích thích, có khi đau khiến bệnh nhân phải thức dậy khi đang ngủ. Đau tăng khi bệnh nhân thấy căng thẳng hoặc mệt nhọc, giảm đau khi nghỉ ngơi
Chướng bụng, cảm giác bụng cồng kềnh
Rất thường gặp, đôi khi lại đứng hàng đầu. Lúc ngủ dậy thì không bị, nhưng trong ngày tăng dần lên.
Đầy hơi
Khó chịu là cảm giác nặng bụng, thậm chí có cảm giác có khối đá đè trong bụng
Rối loạn chuyển vận ruột
Biểu hiện bằng số lần đi cầu, thay đổi mật độ và hình dạng của phân như tiêu chảy hoặc táo bón. Hội chứng ruột kích thích thể tiêu chảy gặp nhiều hơn thể táo bón. Rối loạn chuyển vận ruột có thể ảnh hưởng đến cách thức đi ngoài: mót rặn, đau nhẹ hậu môn, phân có nhày mũi, són phân.
Trào ngược dạ dày thực quản
Cảm giác nóng ở thượng vị, buồn nôn, nuốt khó, cảm giác có cục vướng ở họng hoặc đau ngực không do bệnh tim.
Các dấu hiệu không phải tiêu hóa phối hợp:
+ Bệnh nhân có thể có các triệu chứng ngoài tiêu hóa rất khác nhau.
+ Đái khó, rối loạn về phụ khoa, đau nhức đầu, đau lưng, mệt mỏi, khó ngủ, đau cơ. Mệt mỏi hay gặp nhất và gây trở ngại nhất.
+ Các triệu chứng về tâm lý rất hay gặp ở bệnh nhân có hội chứng ruột kích thích là suy sụp, lo lắng, đôi khi còn hơn là người có bệnh thực thể.
Điều trị hội chứng ruột kích thích như thế nào?
Giảng viên Cao đẳng Điều dưỡng Sài Gòn cho biết, phần lớn những trường hợp mắc hội chứng ruột kích thích không có khả năng điều trị khỏi hoàn toàn. Hiện nay chưa có một thuốc đơn độc nào có hiệu quả duy nhất với hội chứng ruột kích thích, chính vì vậy, điều trị theo những triệu chứng nổi trội của bệnh là phương pháp hợp lý và hữu ích nhất.
Để giảm các triệu chứng, bệnh nhân cần thực hiện:
+ Chế độ ăn uống khoa học, lành mạnh
+ Cần chú ý các thức ăn làm bệnh tăng như: cà phê, bia, chất xơ, các chế phẩm từ sữa
+ Tránh ăn những đồ ăn nhiều chất béo
+ Hạn chế ăn những bữa ăn quá giàu chất dinh dưỡng
+ Tránh sinh hoạt làm việc căng thẳng
+ Ngoài ra, thuốc nhuận tràng đôi khi cũng làm tăng triệu chứng.
Trong nhiều trường hợp nếu chỉ dùng biện pháp vệ sinh, chế độ ăn uống thôi thì không đủ. Cần phải điều trị bằng thuốc, tùy vào triệu chứng nổi trội và nên phối hợp các thuốc. Cụ thể như sau:
Thuốc chống tiêu chảy:
+ Loperamid (inodium) là một opioid, không qua hàng rào máu não, làm giảm nhu động ruột. Viên 2mg, 1-2viên x 2-3 lần/ngày.
+ Diphenoxylate (diarsed), viên có chứa diphenoxylate và atropine, điều trị tăng vận động ruột.
Thuốc chống táo bón:
Forlax gói 10g. Cisapride cũng có khả năng làm tăng vận động chuyển ruột.
Thuốc chống đau:
+ Nếu đau là triệu chứng nổi trội thì có thể dùng các thuốc chống co thắt, kháng cholin;
+ Các thuốc chống trầm cảm, an thần;
+ Các thuốc ức chế kênh calci;
+ Thuốc điều chỉnh ngưỡng đau.
Đau sau ăn:
+ Dicyclomine, dicycloverine (kremil-S);
+ Chống co thắt uống spasmaverine;
+ Thuốc kháng cholinergic; pinaverium (dicetel);
+ Thuốc đối kháng Ca ở dạ dày – ruột, trimebutine (debridat); nospa viên; mebeverine (dupastaline), một dẫn chất của papaverine.
Hội chứng ruột kích thích và điều trị ngoài những phương pháp giúp giảm thiểu bệnh hội chứng ruột kích thích như trên, các bạn có thể sử dụng những sản phẩm từ thảo dược tự nhiên để phòng ngừa bệnh và điều trị bệnh từ sớm cũng là một biện pháp tích cực.