Mất ngủ lâu dài làm suy nhược cơ thể, giảm chất lượng sống. Trước khi dùng thuốc, bạn có thể áp dụng thảo dược quen thuộc tại nhà. Ba nhóm phương pháp dân gian dưới đây đơn giản, hiệu quả, giúp thư giãn và cải thiện giấc ngủ.
Nội dung chính
Trong y học cổ truyền, các bài thuốc và mẹo dân gian được xem là phương pháp quan trọng giúp điều hòa giấc ngủ, dưỡng tâm và an thần tự nhiên. Việc nắm vững công dụng, cách chế biến và chỉ định phù hợp của từng loại thảo dược không chỉ có giá trị thực tiễn trong chăm sóc sức khỏe cộng đồng mà còn là nền tảng kiến thức cốt lõi đối với sinh viên ngành Y học cổ truyền.
Tại Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn, ngành Cao đẳng Y học cổ truyền được chú trọng đào tạo chuyên sâu về dược liệu, giúp sinh viên hiểu rõ cách vận dụng các bài thuốc dân gian an toàn, hiệu quả và gắn liền với nhu cầu thực tế. Nội dung dưới đây giới thiệu một số phương pháp dân gian tiêu biểu hỗ trợ cải thiện mất ngủ, đồng thời là minh họa sinh động cho quá trình học tập và thực hành trong ngành Y học cổ truyền.
Trà an thần từ tâm sen & quả nhãn
Trong y học cổ truyền, tâm sen và quả nhãn từ lâu đã được biết đến như những vị thuốc giúp dưỡng tâm, an thần và hỗ trợ điều hòa giấc ngủ. Tâm sen có tác dụng thanh nhiệt, giảm căng thẳng, trong khi nhãn lại bổ huyết, tăng cường trí nhớ và mang lại cảm giác thư thái. Khi chế biến thành trà hoặc canh, hai nguyên liệu này không chỉ dễ sử dụng hằng ngày mà còn giúp cơ thể bước vào trạng thái nghỉ ngơi tự nhiên, từ đó cải thiện chất lượng giấc ngủ.
· Cách làm trà tâm sen: Rửa sạch, sao hơi vàng 8–10 g tâm sen khô, hãm với 100 ml nước sôi trong 10–15 phút, uống trước khi ngủ. Không nên dùng lâu dài với người tỳ vị hư, sợ lạnh.
· Cách làm canh nhãn: Dùng ~100 g cùi nhãn tươi nấu với 200 ml nước; đun sôi nhẹ, để nguội dùng trước khi ngủ khoảng 30 phút mỗi ngày.
Hai thức uống này dễ chuẩn bị, có vị ngọt nhẹ, hỗ trợ thư thái tâm lý, giúp bạn dễ đi vào giấc ngủ mà không cần dùng thuốc.
Chè thanh mát từ đậu xanh, đậu đen & quế
Đậu xanh, đậu đen và quế khô là những nguyên liệu quen thuộc trong bữa ăn hằng ngày, nhưng đồng thời cũng có tác dụng hỗ trợ an thần và cải thiện giấc ngủ. Đậu xanh giúp thanh nhiệt, giải độc, đậu đen bổ huyết, làm mát cơ thể, còn quế khô với hương vị ấm nồng lại có tác dụng kích thích tuần hoàn và làm dịu tinh thần. Khi kết hợp, chúng tạo nên những món chè vừa ngon miệng, vừa dưỡng tâm, thích hợp cho người thường xuyên trằn trọc khó ngủ.
· Chè đậu xanh đường phèn: Ngâm đậu xanh 30–60 phút, rửa sạch, nấu mềm với đường phèn, dùng lúc còn nóng trước khi ngủ.
· Nước đậu đen: Giã nhỏ 1 nắm đậu đen, đun 200 ml nước khoảng 15 phút. Uống 1–2 cốc/ngày sáng và tối, đều đặn trong 10–15 ngày.
· Chè quế – hạt sen: Cho 10 g quế khô và ~100 g hạt sen vào 300 ml nước, nấu thành chè, thêm đường phèn, dùng trước khi ngủ để an thần và dễ ngủ hơn.
Những món chè thảo mộc này không chỉ dễ ăn mà còn cung cấp dưỡng chất, tạo cảm giác thư thái, giúp giấc ngủ thêm đều và sâu hơn. Đây cũng là ví dụ sinh động trong chương trình Đào tạo Dược sĩ Nhà thuốc, giúp sinh viên hiểu rõ công dụng của dược liệu và biết cách tư vấn phù hợp cho người bệnh.
Một số phương pháp bổ trợ dễ áp dụng
Ngoài các món trà và chè thảo dược, việc hình thành thói quen sinh hoạt lành mạnh cũng có vai trò quyết định trong việc cải thiện giấc ngủ. Những biện pháp đơn giản như ngâm chân nước ấm, thư giãn cơ thể trước giờ đi ngủ, giữ không gian phòng tối và yên tĩnh hay uống thêm các loại trà thảo mộc nhẹ đều mang lại hiệu quả tích cực. Khi được duy trì đều đặn, các thói quen này không chỉ giúp dễ ngủ hơn mà còn nâng cao sức khỏe tinh thần lâu dài.
· Các loại trà thảo mộc nhẹ: Trà tâm sen, cây lạc tiên, lá vông, cây trinh nữ… sắc hoặc hãm uống hằng ngày giúp giải tỏa căng thẳng thần kinh, hỗ trợ giấc ngủ sâu hơn.
· Thói quen sinh hoạt trước khi ngủ: Uống trà thảo mộc 30–60 phút trước khi ngủ, tắm nước ấm hoặc ngâm chân, giữ không gian ngủ yên tĩnh, thiết lập giờ ngủ cố định mỗi đêm.
Kết hợp thảo dược với thói quen thư giãn như trên sẽ tăng cường hiệu quả, giúp bạn có giấc ngủ tự nhiên, sâu và đều đặn hơn.

Để có thể hiểu và ứng dụng đúng những phương pháp dân gian như tâm sen, nhãn, đậu xanh hay các loại thảo dược an thần khác, người học cần được trang bị kiến thức nền tảng vững chắc về Y học cổ truyền. Đây cũng chính là lý do nhiều thí sinh quan tâm lựa chọn Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn – nơi đào tạo bài bản và chuyên sâu ngành Y học cổ truyền. Tại đây, sinh viên không chỉ học cách nhận diện, phân tích dược liệu, mà còn được hướng dẫn vận dụng vào thực tiễn chăm sóc sức khỏe cộng đồng, giúp các mẹo dân gian trở thành giải pháp hữu ích, an toàn và có cơ sở khoa học.