Xét nghiệm HIV trong thai kỳ là một bước quan trọng để ngăn ngừa việc lây truyền HIV từ mẹ sang con và cung cấp điều trị cho phụ nữ mang thai nhiễm HIV. Tuy nhiên, sự lo sợ về kỳ thị đã khiến nhiều phụ nữ mang thai từ chối xét nghiệm sàng lọc.
Lợi ích của xét nghiệm HIV khi mang thai
Theo chia sẻ từ bác sĩ giảng viên Cao đẳng Y dược Sài Gòn, HIV/AIDS vẫn là một trong những nguyên nhân gây tử vong cho phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Tuy nhiên, phần lớn các trường hợp tử vong có thể được ngăn ngừa thông qua dịch vụ chăm sóc sản khoa trước và sau sinh, cùng với việc tiếp cận sinh nở an toàn.
Việc xác định và điều trị sớm cho tất cả phụ nữ mang thai nhiễm HIV là cách tốt nhất để ngăn ngừa lây truyền cho trẻ sơ sinh và cải thiện sức khỏe của phụ nữ.
Vì vậy, xét nghiệm HIV sớm trong thai kỳ giúp phát hiện nhiễm HIV từ đầu, cho phép phụ nữ mang thai nhận chăm sóc y tế chuyên sâu và hỗ trợ sớm để giảm nguy cơ lây truyền cho thai nhi. Nếu một phụ nữ mang thai nhiễm HIV không được điều trị, nguy cơ lây truyền HIV cho thai nhi rất cao. Tuy nhiên, với điều trị ARV đúng cách và các biện pháp phòng ngừa khác, nguy cơ này có thể giảm đáng kể, thậm chí đạt mức 0. Vì vậy, xét nghiệm sớm cho mẹ sẽ loại trừ lây truyền HIV từ mẹ sang con và cải thiện sức khỏe tổng thể.
Do đó, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến nghị tất cả phụ nữ mang thai nhiễm HIV, bất kể số lượng CD4, nên bắt đầu điều trị càng sớm càng tốt và tiếp tục điều trị suốt đời.
Thực hiện xét nghiệm HIV khi mang thai
Kể từ năm 1990, khi báo cáo về ca nhiễm HIV đầu tiên tại Việt Nam, Chính phủ đã triển khai các biện pháp phòng ngừa và điều trị để kiểm soát lây truyền HIV. Các phương pháp và dịch vụ cung cấp thông tin, tư vấn, và điều trị miễn phí cho phụ nữ mang thai nhằm giảm nguy cơ truyền HIV từ mẹ sang con.
Bộ Y tế cũng đã quy định thủ tục, thời gian, và số lần xét nghiệm cho phụ nữ mang thai; cung cấp chăm sóc, điều trị trong thời kỳ mang thai, sinh nở, cho con bú, và các biện pháp giảm lây truyền từ mẹ sang con theo thông tư 09/2021/TT-BYT.
Phụ nữ mang thai không biết mình nhiễm HIV và đồng ý thực hiện xét nghiệm sẽ được chỉ định xét nghiệm HIV khi khám thai định kỳ hoặc khi chuyển dạ, sinh con theo Hướng dẫn quốc gia về chăm sóc sức khỏe sinh sản cho phụ nữ mang thai của Bộ Y tế. Quy trình xét nghiệm HIV bao gồm tư vấn, lấy mẫu máu, xử lý mẫu máu, thông báo kết quả, và quản lý và điều trị khi cần.
Dược sĩ Cao đẳng dược TPHCM cho biết xét nghiệm HIV trong thai kỳ giúp phát hiện và điều trị sớm, ngăn ngừa lây truyền từ mẹ sang con và cải thiện sức khỏe tổng thể của phụ nữ mang thai nhiễm HIV.