Bệnh còi xương kháng vitamin D là một tình trạng sức khỏe liên quan đến thiếu hụt vitamin D, một khoáng chất quan trọng giúp cải thiện quá trình hấp thụ canxi và phospho trong xương.
Nội dung chính
Sinh lý học về vitamin D trong cơ thể người
Theo giảng viên Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn, vitamin D tồn tại dưới hai dạng chính:
• Ergocalciferol, còn được gọi là vitamin D2 hoặc calciferol, là một loại vitamin D có trong thực phẩm và được sử dụng như một chất bổ sung trong chế độ ăn uống.
• Cholecalciferol, còn gọi là vitamin D3: Dạng tự nhiên hình thành trong cơ thể và được sử dụng trong việc bổ sung liều thấp. Vitamin D3 được sản xuất trong da khi tiếp xúc với ánh sáng mặt trời (tia tử ngoại B), và cũng có thể được cung cấp qua chế độ ăn uống chủ yếu từ dầu gan cá và cá biển.
Nồng độ của vitamin D có thể giảm theo tuổi tác do khả năng tổng hợp qua da bị giảm đi. Việc sử dụng các biện pháp chống nắng và sự có mặt của sắc tố da sẫm màu cũng có thể làm giảm khả năng tổng hợp vitamin D qua da. Vitamin D có tác động lên nhiều hệ thống cơ thể, tuy nhiên tác động quan trọng nhất của nó là tăng khả năng hấp thu canxi và phosphat từ ruột và thúc đẩy quá trình hình thành và khoáng hoá xương một cách bình thường.
Nguyên nhân dẫn đến bệnh còi xương kháng vitamin D có thể bao gồm
Thiếu vitamin D trong chế độ ăn uống: Bác sĩ giảng dạy Cao đẳng Y Dược TPHCM cho biết Vitamin D chủ yếu được tổng hợp trong cơ thể dưới tác động của tia tử ngoại B (UVB) từ ánh sáng mặt trời.
Ít tiếp xúc với ánh sáng mặt trời: Tiếp xúc đủ ánh sáng mặt trời giúp cơ thể tổng hợp ra đủ vitamin D. Những người ít tiếp xúc với ánh sáng mặt trời, như trẻ em sống ở nơi thiếu ánh sáng mặt trời, người già, người mặc quần áo che kín cơ thể, hoặc người ở trong môi trường ít ánh sáng tự nhiên, có nguy cơ cao bị thiếu vitamin D.
Một số bệnh cơ thể không thể hấp thụ đủ vitamin D như bệnh Crohn, bệnh thận hoặc một số tình trạng di truyền có thể làm giảm khả năng cơ thể hấp thụ vitamin D.
Điều trị bệnh bệnh còi xương kháng vitamin D
Điều trị bệnh còi xương kháng vitamin D nên tập trung vào việc bổ sung vitamin D và canxi để khắc phục tình trạng thiếu hụt và cải thiện sức khỏe xương. Dưới đây là một số phương pháp điều trị:
• Bổ sung vitamin D và canxi: Bác sĩ sẽ xác định mức độ thiếu hụt vitamin D và canxi dựa trên xét nghiệm máu và tình trạng sức khỏe chung. Dựa vào kết quả xét nghiệm, bác sĩ sẽ đưa ra liều vitamin D và canxi thích hợp để bổ sung vào chế độ ăn uống hàng ngày. Liều và loại bổ sung sẽ phụ thuộc vào mức độ thiếu hụt và tình trạng sức khỏe cụ thể của bệnh nhân.
• Ánh sáng mặt trời: Tiếp xúc với ánh sáng mặt trời giúp cơ thể tổng hợp vitamin D tự nhiên. Thời gian tiếp xúc và diện tích da tiếp xúc với ánh sáng mặt trời sẽ ảnh hưởng đến lượng vitamin D được tổng hợp. Tuy nhiên, việc tiếp xúc với ánh sáng mặt trời cần được thực hiện cẩn thận để tránh tác động có hại từ tia tử ngoại.
• Thay đổi chế độ ăn uống: Bổ sung thực phẩm giàu vitamin D và canxi như cá, sữa và sản phẩm từ sữa, trứng, thực phẩm dầu cá, và các thực phẩm bổ sung canxi. Thực hiện chế độ ăn uống cân đối và giàu dinh dưỡng để hỗ trợ sự phục hồi và phát triển xương.
• Theo dõi y tế định kỳ: Bệnh nhân cần được theo dõi y tế định kỳ để theo dõi tiến trình điều trị và đảm bảo rằng mức độ vitamin D và canxi trong cơ thể ổn định.
• Điều trị nguyên nhân gây thiếu hụt: Nếu bệnh còi xương kháng vitamin D có nguyên nhân từ các tình trạng bệnh khác như bệnh thận, bệnh Crohn, bác sĩ cần xác định và điều trị nguyên nhân gốc gây ra tình trạng thiếu hụt này.
• Liều vitamin D duy trì: Sau khi cải thiện tình trạng còi xương, bệnh nhân có thể được đưa vào liều vitamin D duy trì để đảm bảo mức độ vitamin D và canxi ổn định trong cơ thể.
Cũng theo vị bác sĩ hiện công tác tại Trường Dược Sài Gòn, bệnh còi xương kháng vitamin D là một vấn đề nghiêm trọng liên quan đến thiếu hụt vitamin D và khả năng hấp thụ canxi và phospho trong xương. Để điều trị và ngăn ngừa bệnh này, việc bổ sung vitamin D và canxi, tiếp xúc với ánh sáng mặt trời, thay đổi chế độ ăn uống, theo dõi y tế định kỳ, và điều trị nguyên nhân gây thiếu hụt là các phương pháp quan trọng. Việc duy trì mức độ vitamin D và canxi ổn định trong cơ thể là rất quan trọng để duy trì sức khỏe xương và tổng thể.