Cây đậu dại (mao tử) có mặt ở nhiều nơi trên đất nước ta nhưng lại ít người chú ý. Trong khi đó, rễ củ của cây là vị thuốc thực thụ điều trị nhiều bệnh về đường hô hấp.
Nội dung chính
Cây đậu dại (mao tử) là cây gì?
Cây đậu dại có tên khoa học là Eriosema chinense, thuộc họ Đậu.
Bác sĩ Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn cho biết, hoa của cây như hoa của nhiều loại cây họ đậu khác nhưng có màu vàng (giống hoa điên điển). Tuy nhiên, lá đậu dại không trơn nhẵn mà mọc đầy lông: mặt trên thì lông mềm và thưa, mặt dưới thì lông dày hơn và cuống lá cũng có lông cứng (phiến lá thuôn dài và hơi nhọn ở đầu).
Nhìn chung, loài cây này không quá cao (thường chỉ khoảng 50 cm) nhưng rễ cây thì phình to như củ và đây cũng là bộ phận được dùng làm thuốc.
Các nghiên cứu về thành phần có trong cây đậu dại:
Hoạt tính kháng khuẩn và chống ung thư: rễ cây đậu dại có hoạt tính kháng khuẩn (chống lại vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis gây bệnh lao), đồng thời cũng chống lại các tế bào ung thư biểu bì ở miệng.
Tác dụng chống tiêu chảy: rễ cây từ lâu đã là vị thuốc cổ truyền điều trị tiêu chảy của người Ấn Độ. Đồng thời, kết quả nghiên cứu trên chuột cũng cho thấy chiết xuất từ vị thuốc này có thể làm giảm triệu chứng tiêu chảy (nhờ tác dụng chống oxy hóa và chống bài tiết)
Tác dụng chống oxy hóa: rễ củ của cây đậu dại không chỉ kháng khuẩn mà còn chống oxy hóa rất tốt (chiết xuất cloroform có tác dụng chống oxy hóa mạnh đáng kể). Vì vậy, vị thuốc này được xem là có tiềm năng trong điều trị viêm nhiễm, tiêu chảy, ung thư và các bệnh do stress oxy hóa gây ra.
Công dụng làm thuốc của củ đậu dại
Trong môi trường tự nhiên, củ đậu dại thường được thu nhổ vào đầu mùa xuân hoặc cuối mùa thu (lúc này dược chất tích lũy cao). Sau khi đem về, ta rửa sạch rồi xắt lát, phơi khô làm thuốc (riêng với trường hợp vấp ngã bị thương thì ta dùng luôn củ tươi, giã nát, đắp lên)
Theo y học cổ truyền, củ đậu dại có vị ngọt se, tính bình và chủ trị các bệnh về đường hô hấp, chẳng hạn như:
+ Giúp mát phổi, điều trị ho khan.
+ Giúp tan đờm, điều trị ho gió có đờm.
+ Điều trị viêm đường hô hấp trên.
+ Điều trị nóng sốt bồn chồn, háo khát.
+ Giúp mát máu và sinh tân dịch.
+ Điều trị áp xe phổi.
+ Điều trị lỵ.
Cách dùng: sắc uống từ 15 – 30 g mỗi ngày.
Các bài thuốc kết hợp cây đậu dại trong trị bệnh
Bên cạnh cách dùng riêng lẻ như trên thì củ đậu dại còn được kết hợp cùng một số thảo dược khác để điều trị các chứng như:
Điều trị lỵ
Chuẩn bị: 15 g củ đậu dại (thái nhỏ) và 15 g hoa cây gạo.
Thực hiện: lấy hai thành phần trên rửa sạch, đem nấu canh với thịt heo và ăn như món ăn thông thường.
Điều trị ho, sốt, cảm lạnh và viêm đường hô hấp trên
Chuẩn bị: 30 g củ tươi (thái nhỏ) và 30 g thạch cao.
Thực hiện: nấu lấy nước uống trong ngày.
Tuyển sinh lớp Y sĩ Y học Cổ truyền Sài Gòn
Nếu bạn có nhu cầu học Y sĩ Y học cổ truyền. Hãy liên hệ Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn địa chỉ số 215 D+E Nơ Trang Long – Quận Bình Thạnh - Thành Phố Hồ Chí Minh.
☎ Hotline: 07.6981.6981 - 09.6881.6981. Zalo tư vấn: 09.6881.6981