Sài hồ trong Y học cổ truyền có vị đắng, tính mát; vào can, đởm, tâm bào và tam tiêu. Có tác dụng tán nhiệt giải biểu, thông lợi gan, giảm đau, thăng cử dương khí và cắt cơn sốt rét. Được sử dụng trong các bài thuốc trị sốt nóng, sốt rét, kinh nguyệt không đều, trung khí hạ hãm , sốt rét cơn.
Y học cổ truyền bài thuốc tán nhiệt giải biểu, thông lợi giảm đau từ sài hồ
Tán nhiệt, giải biểu: dùng thang Tiểu sài hồ: sài hồ 12g, hoàng cầm 12g, pháp bán hạ 12g, cam thảo 4g, sinh khương 8g, đảng sâm 12g, đại táo 3 quả. Sắc uống. Trị chứng thiếu dương, lúc sốt lúc rét, ngực hông đầy tức, miệng đắng họng khô, tim hồi hộp, hay nôn, chán ăn; còn dùng trị sốt rét.
Thông lợi, giảm đau:
Bài 1 - Hoàn sơ can lý tỳ: sài hồ 40g, đương quy 40g, bạch mao căn 40g, sái thảo 40g, xích thược 40g, địa long 40g, chỉ thực 40g, bồ hoàng 40g, ngũ linh chi 40g, thanh bì 20g, kê nội kim 30g, miết giáp 70g, gan lợn khô 140g. Các vị tán thành bột mịn, luyện với mật thành hoàn. Ngày uống 2-3 lần, mỗi lần 12g, uống với nước sôi để nguội. Trị viêm gan mạn tính, gan mới xơ cứng, đau nhức vùng gan, bụng đầy trướng. Chú ý: phụ nữ có thai, người xơ giãn tĩnh mạch thực quản kiêng dùng.
Bài 2 - Đại sài hồ gia giảm: sài hồ 16g, bạch thược 12g, mộc hương 6g, uất kim 12g, đại hoàng 16g, hoàng cầm 12g. Sắc uống. Trị viêm túi mật cấp, viêm đường mật.
Bài 3: sài hồ 12g, hoàng cầm 12g, hoàng liên 12g, mộc hương 12g, bạch thược 20g, binh lang 20g, sử quân tử 30g, vỏ rễ xoan 30g, mang tiêu 12g. Sắc uống. Trị giun lên ống mật.
Cắt cơn sốt rét: dùng bài Tiểu sài hồ gia giảm: sài hồ 12g, hoàng cầm 12g, pháp bán hạ 12g, cam thảo 4g, sinh khương 8g, đảng sâm 12g, đại táo 3 quả, thảo quả 12g, thường sơn 12g. Sắc uống. Trị sốt rét, nóng rét kịch liệt.
Món ăn bài thuốc Y học cổ truyền chữa bệnh từ sài hồ
Cháo sài hồ quyết minh tử cúc hoa: sài hồ 15g, quyết minh tử 20g, cúc hoa 15g, gạo tẻ 60-80g, đường phèn 15g. Gạo vo sạch. Các dược liệu sắc lấy nước bỏ bã, lấy nước sắc nấu với gạo, khi cháo được thêm đường, khuấy tan đều. Ngày nấu 1 lần chia 2 lần ăn. Dùng tốt cho người bị đau đầu, bồn chồn kích động giận dữ mất ngủ (hội chứng can uất hóa hỏa).
Cháo sài hồ địa long: sài hồ 15g, địa long chế 10g, đào nhân 10g, xích thược 10g, gạo tẻ 60g. Gạo tẻ vo sạch. Dược liệu sắc lấy nước bỏ bã, lấy nước sắc này nấu với gạo, khi cháo chín cho thêm đường đỏ (đường hoa mai) lượng thích hợp, khuấy đều. Mỗi ngày làm 1 lần, ăn nóng. Dùng liên tục trong 7-20 ngày. Dùng tốt cho bệnh nhân viêm mũi trĩ mũi (vêm mũi teo) mạn tính gây tắc ngạt mũi, đờm ít quánh dính, giảm khả năng khứu giác (ngửi) kèm theo đau đầu ù tai, quên lẫn.
Sài hồ ẩm: sài hồ 15g, huyền hồ 15g. Các vị nghiền vụn, cho nước sôi pha hãm trong 15 phút, uống thay nước trà, ngày 1 lần. Dùng tốt cho bệnh nhân có hội chứng lỵ cấp, viêm ruột cấp, đau đầu, choáng váng, nôn ói, tiêu chảy đau bụng quặn.
Sài hồ đan sâm ẩm: sài hồ 10g, đan sâm 30g. Các vị nghiền vụn, cho vào ấm hãm nước sôi 15 phút, uống ngày 1 ấm, liên tục đợt 5-7 ngày. Dùng cho nam giới bị tràn dịch mào tinh hoàn.
Kiêng kỵ: Bác sĩ Y học cổ truyền Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn khuyến cáo người âm hư và can dương vượng kiêng dùng.
Tuyển sinh lớp Y sĩ Y học Cổ truyền Sài Gòn
Nếu bạn có nhu cầu học Y sĩ Y học cổ truyền. Hãy liên hệ Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn địa chỉ số 215 D+E Nơ Trang Long – Quận Bình Thạnh - Thành Phố Hồ Chí Minh.
☎ Hotline: 07.6981.6981 - 09.6881.6981. Zalo tư vấn: 09.6881.6981